[blok]W tym tekście chciałbym przedstawić tłumaczenie imion polskich na język quenejski, tzn. język Wysokich Elfów wymyślony przez J.R.R. Tolkiena. Przymiotnik ankalima, \"najjaśniejszy\", wyraźnie odpowiadało imieniu jednego z numenorejskich królów, Ankalimon. Imię Sauron (\"Ohydny\") wykazuje taki sam stosunek do przymiotnika saura \"ohydny, śmierdzący, zgnily\". Przymiotniki zakończone na -a, jak się zdaje, można zamienic w imiona męskie zmieniając zakończenie na -on.
Agnieszka (Nancy)*: z greckiego Hagne, formy żenskiej przymiotnika hagnos, \"czysty\". W quenejskim rdzeń POY daje przymiotnik poika \"czysty\", z ktorego wywodzimy imię żenskie Poike. Nie podoba mi sie ono jednak jako imie (żenskie); prawdopodobnie jest to tylko skandynawskie uprzedzenie językowe, pojke w szwedzkim znaczy \"chłopiec\". Ale poniewaz Nancy jest formą zdrobniałą, możemy dodać takież zakończenie -lle (poswiadczone w nande \"harfa\" > nandelle \"mala harfa\"). Poikelle brzmi lepiej.

Aleksander: złożone z elementow z aleksein- \"bronić\" oraz aner, andros \"czlowiek\", znaczące więc \"obrońca ludzi\" albo coś podobnego. W tlumaczeniu użyjemy raczej slowa atan niz ner jako \"czlowiek\"; to drugie znaczy po prostu \"istota męska, samiec\", podczas gdy atan to specyficzne okreslenie dla ludzi (przynajmniej poczatkowo - pozniej uzywano go tylko w stosunku do Przyjaciol Elfow). Ale jak jest \"obrońca\" po quenejsku? Mamy czasownik varya \"chronić\" , i wiemy że -do jest przyrostkiem oznaczającym sprawce czynnosci. Możliwym tlumaczeniem słowa \"obrońca, opiekun\" byłoby więc *vardo. Odpowiednikiem Aleksandra w mowie Wysokich Elfow zdaje się więc być Atanvardo. (Kombinacja -nv- jest rzadka w quenyi, ale dozwolona w złożeniach).
Andrzej (Anders): jest to spolszczona forma greckiego imienia Andreos. Pochodzi ona od słowa ktore juz spotkalismy: andros \"czlowiek\". Imie to znaczy najzapewniej \"męski\", a pod rdzeniem WEG w Etymologiach znajdujemy przymiotnik vea \"męski, dojrzały, żywotny\". Idąc za wzorem ankalima > Ankalimon tworzymy imię Veon.

Antoni: znaczenie nie jest pewne. Wydaje się, że ma coś wspólnego z greckim słowem anthos \"kwiat\", tak więc tlumaczenie powinno zawierać lote. Moglibyśmy dodac jakieś zakończenie męskie: Loto, Lotu, Lotion. Formy żeńskie: Lote, Lota, Lotiel = Antonina.
Dawid: znaczenie hebrajskiego Dawidh to najprawdopodobniej \"ukochany\" . Z quenejskiego przymiotnika melda \"ukochany, drogi\" wywodzimy Meldon. Imie to wystepuje w \"Bakken Fragment\", opublikowanym w TT nr 4. Forma żenska Melda = Dawida.
Donald: w gaelic, Domhnall znaczy ni mniej ni wiecej tylko \"wladca swiata\" - Ambartur po quenejsku .
Edward: sklada sie z anglosaskich elementow ead \"bogactwo, pomyślnosć, szczęście\" i weard \"opiekun\". Pierwszy element odpowiada mniej więcej quenejskiemu alma \"pomyślnośc, bogactwo\" lub aute o takim samym znaczeniu . Tolkien jednak sam przełożyl ead jako heren \"fortuna, rozrzadzanie\" w imieniu Herendil , a zgaduję iż quenye znał lepiej ode mnie. Przy Aleksandrze stworzylismy *vardo jako możliwe quenejskie tłumaczenie \"opiekuna\"; Edward = Herenvardo [albo lepiej Herenvarno].
Elzbieta (Eliza, Liza): formy greckiego Eleisabet, z kilku sugerowanych form hebrajskich: Elisheva\' \"mój Bog [jest moją] przysięgą\", Elishava\' \"mój Bóg przysiągł\", Elisheva\' \"mój Bóg [jest] wielością\". Używając słowa uve \"obfitość\" zamiast \"wielości\" ostatnie z powyższych daje się przełożyc jako Erunya-úve > Erunyauve. Co do form skróconych takich jak \"Liza\", możemy pominąć owo \"mój\": Eru-úve > Erúve, (w quenyi, tak jak w hebrajskim, \"jest\" może być pominięte i dorozumiane,). Eruve Elen? Przynajmniej ładnie sie aliteruje!
Filip: greckie \"miłośnik koni\" (philos \"miłośnik\" + hippos \"kon\"). W quenyi Rokkondil.
Henryk: germańskie Haganrih znaczy \"władca obejścia\". Tur w quenyi oznacza \"władcę\" ; co do \"obejścia\", wybierać możemy pomiędzy panda i korin . Dostajemy więc Pandatur lub Corintur.
Jerzy: \"robotnik ziemny\", z greckiego gaia, ge \"ziemia\" + rdzen ergon \"praca\". Kemen to quenejskie słowo oznaczające \"ziemię\" ? Nol \"niewolnik\" wydaje się trochę za mocne. Możemy jednak dodać przyrostek sprawczy do czasownika mota \"praca, znój\" podanego pod tym samym rdzeniem. Przyrostka -r używa się w innym czasowniku zakończonym na -ta . Laczac kemen \"ziemia\" i *motar \"robotnik\" dostajemy Kememmotar . Kememmotar stałoby się zapewne Kemmotar przez haplologie.

Jan: spolszczona forma greckiego imienia Ioannes, z hebrajskiego Yochanan \"Yahweh jest łaskawy\". Nie potrafię pomyśleć o żadnym dokladnym odpowiedniku quenejskim, ale Eru antala znaczy \"Bog jest dajacy\". Traktujac imiesłów jako przymiotnik, tworzymy imię Eruantalon. Być może da je się skrocić do Eruntalon.
Jeremiasz: z hebrajskiego Yirmeyahu \"Yahweh uwalnia\" . Lehta znaczy w quenyi \"luzny, poluźniony\" . Zmieniamy koncówkę -a na męskie zakończenie -o i dostajemy Erulehto.
Julian: jeden z kilku wariantow łacińskiego imienia Julius. Co najmniej wedlug jednej pozycji, znaczy ono \"potomek [krola] Julusa\". Wiedzac ze lacinskie j odpowiada y w transliteracji Tolkiena, imie to mozna squeneizowac jako Yul (opuszczając łacińską końcówkę mianownika). Do tego imienia dodajemy -ion \"syn\" . Yulion brzmi prawie jak Julian, czyż nie?
Karol: pochodzi od Carolusa, zlatynizowanej formy staronordyckiego Karl \"czlowiek wolny\" (przeciwstawny niewolnikowi). Z quenejskiego mirima \"wolny\" tworzymy Mirimon jako odpowiednik w języku Wysokich Elfow. Forma żeńska Mirime = Karolina.
Krzysztof: łacińskie \"niosący Chrystusa\", tj. chrześcijański misjonarz (Christos + pherein \"nosic\"). Quenejskie słowo kolindo \"ktoś kto nosi\" znamy z Kormakolindor \"Powiernicy Pierscienia\". Ale jak przetłumaczyc \"Chrystusa\"? Większośc kosciołów chrześcijańskich wyznaje doktrynę trójcy, w ktorej Chrystus, jego Ojciec oraz Duch Święty to różne aspekty Boga. W rzeczy samej, [Carl] Hostetter i [Patrick] Wynne doszli do wniosku ze podobna koncepcja Boga wyraża się faktycznie w Athrabeth Finrod ah Andreth. Możemy więc użyc Eru jako tłumaczenia tytułu \"Chrystus\", i skonstruowac imie Erukolindo. W greckim Christos znaczy faktycznie \"pomazaniec\" (tłumaczenie hebrajskiego \"Massiah\").
Leonid: łacińskie leo, leonis \"lew\" + sufiks odojcowski: \"syn lwa\". Quenejskie słowo oznaczające lwa to ra, l.mn. ravi , tak więc odpowiednikami w mowie Wysokich Elfow byłyby Raion czy może Ravion.
Michał: w hebrajskim Mi kha-\'el? jest retorycznym pytaniem \"Któż [jest] jak Bog?\" - w quenyi man [na] ve Eru. Można to skrócić do Manveru.
Mikołaj: greckie Nikola[o]us składa się z elementów znaczących \"zwycięstwo\" i lud (tj. \"zwycięski lud\"?). W quenyi przeszłoby ono w Turelie , ale jest pewien poważny problem: w jezyku Wysokich Elfow imiona zakończone na -ie sa żeńskie, nie męskie. Musimy zmienić zakończenie, tak jak kolla \"płaszcz\" zmieniło się w kollo w imieniu Sindakollo \"Szary Płaszcz\" . Możliwa forma mogłoby być Turello.
Natalia: z łacińskiego (dies) natalis \"(dzień) narodzin\". Imie to nadawano dziewczynkom urodzonym w swięto Bożego Narodzenia. Quenejskie nosta znaczy \"urodzenie, dzień narodzin\".
Patryk: łacinskie Patricius znaczy \"patrycjusz, szlachcic\". Pod rdzeniem kal jako \"szlachcic\" zaznaczone jest kallo. Forma żeńska Kalle = Patrycja.
Pawel: z łacińskiego paulus \"mały\". Odpowiednie słowa quenejskie to titta \"mały, malutki\" i pitya \"mały\". Odpowiednie formy męskie brzmiałyby Titton, Pityon. Formy żeńskie Titte, Pitye = Paulina.

Tekst pochodzi z \"Tyalie Tyelellieva\" czyli biuletynu dla elfickich lingwistów. W polskiej wersji dostępny jest na stronie serwisu Ardalambion.
Polecam stronę wszystkim zainteresowanym językami elfów- http://www.lodz.tpsa.pl/b(...)[/blok]##edit_bypawel 2005-11-17 18:20:19##ed_end####edit_bypawel 2005-11-17 18:21:54##ed_end####edit_bypawel 2005-11-19 16:50:14##ed_end####edit_bypawel 2005-11-19 17:08:19##ed_end##

Autor: 278