[blok]Potocznie smok, to “wielki, skrzydlaty gad, niezwykle zwinny, silny i ziejący ogniem, siewca zniszczenia. Pan magii oraz znawca tajemnic, odpoczywający na górze skarbów.” Jednak, czy to prawda?

Najstarsze legendy europejskie i bliskowschodnie podają, że smok był po prostu czarodziejskim, obdarzonym intelektem wężem. Nawet w większości europejskich języków (np. angielski dragon, czy niemiecki Drache) jego nazwa pochodzi od greckiego “draco”, co oznacza “wąż”. (słowo draco wywodzi się od czasownika “derkomai”, czyli “spoglądać bystro”) Przez wiele wieków słowa wąż i smok można było używać zamiennie.

Smoki te (węże) uznawane były za istoty dobre, powiązane z dającą życie wodą i powietrzem. Szanowane przez ludzi stały się nawet symbolami władzy monarszej.

Z czasem jednak smokowi zaczęto przypisywać coraz gorsze cechy. Dlaczego? Może z powodu dwoistości natury powietrza i wody, które oprócz tego że przynoszą one życie, jako wichury, ulewy, nawałnice z piorunami przynoszą również zniszczenie i śmierć. Albo może przez skojarzenia smoków z wężami, które pełzają również pod ziemią, są jadowite i niebezpieczne. Do tego dochodzą starcia kulturowe (nowe zastępują stare), co symbolicznie przedstawiano jako np. obraz rycerza zabijającego złego, obrzydliwego smoka/węża.

Skoro smoki z czasem stały się złe, trzeba było je dodatkowo zohydzić. Dodano więc do ich wizerunku to co najpaskudniejsze, czyli nietoperz skrzydła, gadzią łuskę, wielkie zębiska, pazurzaste łapska...

Smoki były popularne również na Dalekim Wschodzie, a przede wszystkim w Chinach i Japonii. Tam owe stworzenia utożsamiane w prawdzie również z ich dwoistą naturą uważane były częściej za istoty dobre i szlachetne. Wierzono nawet, że smokami byli pierwsi cesarze Chin. W związku z czym smoki traktowane były z wielkim szacunkiem, uznawane za symbol potęgi.

W Ameryce łacińskiej smok przybrał obraz skrzydlatego, pierzastego węża. Był on zarazem ptakiem i wężem przepełnionym mądrością i łączącym świat boski z ludzkim. Czczono go jako boga wiatru oraz opiekuna artystów i rzemieślników.

Smoki w obecnej kulturze fantasy przybierają najróżniejsze formy. U Tolkiena mamy smoki nikczemne dzielące się na dwa rodzaje, Smoki Ogniste i Smoki Ziemne. W książkach Sapkowskiego raczej mało się o nich wspomina, a sam autor nie wpłynął zbytnio na ich powszechny wizerunek (może za wyjątkiem pewnego złotego smoka, który w razie potrzeby zmienia się w człowieka - Villentretenmerth zwany “Trzy kawki”). Dzięki opowieściom z Ziemiomorza autorstwa Ursuli LeGuin smoki stały się dobre i mądre. To ona po raz pierwszy ukazała je jako starszą od ludzi, rozumną rasę. (Jako mistrzowie magii stają ponad dobrem i złem)...

Smoki pojawiają się również w powieściach SF. Godne polecenia są powieści Pratchetta oraz Anne McCaffrey ("Jeźdźcy smoków"- gorąco polecam)

W świecie "srebrnego ekrany" owe niesamowite stworzenia również znalazły swoje miejsce. Pasjonaci filmów fantasy z pewnością kojarzą takie tytuły jak np: "Władcy ognia", "Ostatni smok", "Niekończąca się opowieść", "Willow", czy choćby "Shrek".

Jako nieodzowny element fantastyki, smoki pojawiają się również w grach komputerowych i RPG. Wszyscy na pewno słyszeli o np: "Dungeons & Drgons", "Might & Magic", "Gorasul:Dziedzictwo smoka", "Drakan"...

Miłośnicy smoków twierdzą, że owe stworzenia żyły naprawdę. Na dowód tego przytaczają przykłady ich podobieństwa do prehistorycznych dinozaurów, żyjących do dziś waranów z Komodo (gadów osiągających do trzech metrów długości, uzbrojonych w ostre pazury i mających paszcze wypełnione silnie trującymi toksynami) oraz jaszczurek zwanych Draco volans, czyli Smok Latający (mają one pomiędzy przednimi i tylnymi kończynami rozpięte płaty skórne, pozwalające szybować na małe odległości, tak do 100 m).

Tak w formie ciekawostki, czy wiecie skąd słynny Vlad Palownik wziął swój przydomek "DRACULA"? Oznacza on "syn smoka", a to dlatego, że smokiem nazywano ojca Vlada, który należał do rycerskiego zakonu, mającego tego stwora w herbie.

[/blok]

Autor: 8